Met de provinciale verkiezingen stond 2023 in het teken van afronden en opstarten. Met deze jaarrekening kijken we terug op de afronding van het vorige college én de eerste maanden van het huidige college. We sluiten het jaar af met een positief resultaat van 36,2 miljoen euro.
Door de val van het kabinet in juli 2023 en de daaropvolgende verkiezingen in november 2023 bleef er onduidelijkheid op een aantal grote opgaven waarvoor de provincie aan de lat staat. Bij de opgaven rond bijvoorbeeld natuur, water en landbouw blijft de provincie afhankelijk van voldoende geld en helderheid over wetten en regels vanuit de Rijksoverheid. We bleven in 2023 in gesprek met het demissionaire kabinet en hopen dat er snel een nieuw kabinet aantreedt waarmee we als provincie zaken kunnen doen.
Ondanks deze onzekerheden is het toch gelukt om Zuid-Holland bereikbaarder, duurzamer, concurrerender, veiliger en gezonder te maken. In de jaarrekening 2023 legt het college verantwoording af over de financiële en beleidsmatige prestaties van dit jaar.
Wij hechten veel waarde aan een gezonde, schone en veilige leefomgeving. Als provincie Zuid-Holland zijn wij het bevoegd gezag voor de vergunningverlening aan, toezicht op en indien noodzakelijk de handhaving op de meest risicovolle bedrijven binnen onze provincie. In 2023 zijn wij nauwer gaan samenwerken met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om de uitstoot van gevaarlijke stoffen (de zogenaamde Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) en potentieel Zorgwekkende Stoffen (pZZS)) verder terug te dringen. Op de lange termijn kijken we samen of en welke aanpassingen van wet- en regelgeving mogelijk en noodzakelijk zijn.
In 2023 zijn ook grote stappen gezet in het Programma RijnlandRoute met de oplevering en openstelling van de Tjalmaweg en de gunning van het contract voor de Europaweg. Ook is de Corbulotunnel in de N434 verder afgebouwd zodat deze in de loop van 2024 kan worden opengesteld. In 2023 is in Zuid-Holland weer meer gereisd dan in 2022. De groei heeft zich met name voorgedaan bij de personenauto, zo is de spitsdrukte terug op niveau van 2019. Het gebruik van het ov herstelt zich langzamer en is nog onder het niveau van 2019. Het gebruik van de elektrische fiets is toegenomen ten koste van de ‘gewone’ fiets.
Er is veel tijd en energie gestoken in het opbouwen van een waardevol netwerk met onze samenwerkingspartners in de drie deelgebieden van het Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied (ZH-PLG) Het gaat dan om het Veenweidengebied, de Kust en Duinen en de Zuid-Hollandse Delta. Door een nauwe samenwerking met de gebiedspartners hebben we in juni het ontwerp ZH-PLG aangeleverd bij het ministerie van LNV. In dit document staat onze samenhangende aanpak beschreven voor natuur, klimaat, landbouw, water en stikstof, met als einddoel een leefbaar landelijk gebied.
Om de woningnood op te lossen zijn bijna 21.000 woningen gebouwd of op andere wijze toegevoegd aan de woningvoorraad van Zuid-Holland. Als de sloop en andere onttrekkingen van woningen daar vanaf worden gehaald zijn netto bijna 18.500 woningen toegevoegd. Ook hebben we in 2023 het Ruimtelijk Voorstel voor Zuid-Holland gemaakt met een koers voor de toekomst van de provincie waarbij we kiezen voor kwaliteit en selectieve groei om zo om te gaan met de schaarste ruimte in onze provincie.
Ook in 2023 bleven we investeren in het toekomstbestendig maken van de Zuid-Hollandse economie. Onontbeerlijk voor onze toekomst én om de klimaatcrisis te bestrijden zetten we volop in op de energietransitie via samenwerking in 7 regio’s waarin doelen zijn afgesproken voor duurzame opwek van elektriciteit. Zuid-Holland heeft mede geïnvesteerd in de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed en het gebruik van restwarmte in de gebouwde omgeving. Ook is de Energieraad opgericht. Deze monitort de netcongestie. We stimuleerden een CO2-arme en circulaire economie, onder andere met subsidies en het samenbrengen van bedrijven, kennisinstellingen en overheden. We joegen innovatie aan, onder andere in de landbouw, de Rotterdamse haven, de tuinbouwsector, het MKB en de Space Campus in Noordwijk.
Met als doel de transitie naar zero-emissie door het Rijk te versnellen, maakten we onder andere maatwerkafspraken met 5 grote industriële uitstoters over het verminderen van de C02- en stikstofuitstoot. Ook subsidieerden we projecten waarmee stappen worden gezet naar zero-emissie, zoals het Botlekstoomnetwerk naar Cluster Zuid. De realisatie van dit netwerk zorgt voor een extra CO2-emissiereductie van 96.000 ton en 58.000 kg NOx per jaar. En in afstemming met de Maritime Delta partners is input geleverd aan de totstandkoming van de nationale Maritieme Sectoragenda die in oktober 2023 is gepresenteerd. Dit plan heeft als doel om in Nederland klimaatneutrale en innovatieve schepen te ontwikkelen, te bouwen en te gebruiken.
Hiermee hebben we in 2023 weer een grotere bijdrage geleverd aan een Krachtig Zuid-Holland!
Het college van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland