Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

Provinciale infrastructuur, wegen en vaarwegen

Areaal
Het provinciale areaal is in vijf assetgroepen te verdelen:

• Wegen: circa 774 ha verhardingen, 167 rotondes, 1.000 ha bermen en 133 ha bermsloten, 35.000 bomen en 184 km geleiderail;
• Vaste kunstwerken: 244 vaste bruggen, 75 viaducten, 83 tunnels, 213 duikers met een diameter groter dan 1 meter en 14 km geluidswering;
• Vaarwegen: circa 220 km oever en 620 ha te baggeren vaarwegen;
• Beweegbare kunstwerken: 62 beweegbare bruggen en 6 sluiscomplexen;
• Dynamisch verkeersmanagement: bediencentrales, verkeersmonitoring-apparatuur en 132 VRI-installaties.

Om het beheer uit te voeren, wordt gebruik gemaakt van bedrijfsvoeringsmiddelen zoals steunpunten, inspectievaartuigen en –voertuigen en gladheidsbestrijdingsmateriaal.

Beleidskader
De Nota onderhoud kapitaalgoederen 2021-2024 (NOK) beschrijft welke prestaties worden verwacht van de provinciale infrastructuur. De beheerstrategie bepaalt de wijze waarop de prestatie wordt gerealiseerd. De beheerstrategie is een afweging tussen de prestaties die van de infrastructuur worden verwacht, de risico’s op verstoringen die worden aanvaard en de frequentie van de beheermaatregelen die nodig zijn om de risico’s te beheersen en de prestaties te leveren. Prestaties zijn bijvoorbeeld de beschikbaarheid van een weg voor het verkeer. Risico’s zijn ongewenste verstoringen, zoals een groeiende file als gevolg van een niet goed sluitende beweegbare brug. Beheermaatregelen zijn alle activiteiten die worden verricht om de risico’s te beheersen en daarmee prestaties te kunnen leveren. Voorbeelden van beheermaatregelen zijn het uitvoeren van inspecties en onderzoek, het uitvoeren van onderhoud aan objecten en het vervangen van objecten aan het einde van de levensduur. Aan beheermaatregelen zijn kosten verbonden. Dit geheel leidt tot een meerjarige budgetbehoefte.

Nb. Op 24 oktober 2023 hebben Gedeputeerde Staten de concept Nota onderhoud kapitaalgoederen 2024-2027 vastgesteld en voor besluitvorming aan Provinciale Staten aangeboden

Technische staat areaal
Om de beschikbaarheid van de infrastructuur te garanderen, wordt de technische onderhoudsstaat gemonitord. De basis voor deze conditiemeting is de NEN-2767. Deze internationale methodiek kent een zespuntsschaal van uitstekend (1) tot zeer slecht (6). Een weg, oever of kunstwerk scoort bij deze norm ‘uitstekend’ als deze net is opgeleverd (nieuwbouw) of het groot onderhoud pasgeleden is uitgevoerd. Gedurende de gebruiksduur neemt de technische staat langzaam af, via de conditie ‘goed', ‘redelijk’ en ‘voldoende’ naar ‘matig’. Zodra de conditie ‘matig’ is bereikt, wordt (opnieuw) groot onderhoud aan de weg, de oever of het kunstwerk uitgevoerd. De afname van de conditie en de sprong naar een uitstekende conditie door groot onderhoud is visueel weergegeven in onderstaand schema. Met het monitoren van de technische staat kan het moment worden bepaald waarop groot onderhoud noodzakelijk wordt. Het volledige areaal voldoet op elk moment aan de wettelijke technische eisen voor veiligheid en achterstallig onderhoud en daarmee kapitaalvernietiging worden voorkomen.

In de onderstaande tabellen wordt per groep wegen, vaarwegen en kunstwerken inzicht gegeven in de technische staat ultimo 2023.

Bovenstaande tabel beschrijft op basis van CROW-publicatie 147, wegbeheer, wanneer het planmatig onderhoud moet worden uitgevoerd:
A: planmatig onderhoud over minimaal 5 jaar;
B: planmatig onderhoud binnen 3 tot 5 jaar;
C: planmatig onderhoud binnen 2 jaar;
D: er bestaat een achterstand in onderhoud.

Bovenstaande tabel beschrijft op basis van de NEN-2767 inspecties de staat van de oevers.

Bovenstaande tabel beschrijft de periode die verstreken is sinds het laatste onderhoud aan een kunstwerk.

Beschikbaarheid beweegbare kunstwerken
De beschikbaarheid van een brug wordt gemeten door de duur van alle ongeplande stremmingen op te tellen. Het streven is een beschikbaarheid van 99,8% op jaarbasis. Als de storingsduur op jaarbasis groter is dan 17,5 uur, is een brug minder dan 99,8% beschikbaar op jaarbasis. De brug is dan onvoldoende beschikbaar. Dit wordt zowel voor stremming voor het wegverkeer als voor het vaarwegverkeer bijgehouden.

In 2023 zijn drie van de ruim negentig kunstwerken vaarwegzijdig (97%) meer dan 17,5 uur in storing geweest, de Geestbrug, de Sluis Leidschendam en de Grote Merwedesluis Gorinchem. Wegzijdig (98%) zijn twee objecten, de Vijfgatenbrug en de Hoge Brug (Grote Sluis Vianen), meer dan 17,5 uur in storing geweest. De Geestbrug was in 2023 eenmaal langdurig in storing door schade aan de bevestiging van de elektromotor. De Sluis Leidschendam was diverse keren in storing, waarvan een deel te wijten was aan vuil tussen de sluisdeuren, voor een deel aan de waterhoogtemeter en deels aan de positiebewaking van de sluisdeuren. Sluis Leidschendam beschikt over twee bruggen waardoor het wegverkeer geen hinder heeft ondervonden van de storingen. Het sluiscomplex Gorinchem was voor het vaarwegverkeer langdurig gestremd door vervuiling tussen de sluisdeuren en storingen in de besturing van het complex. Doordat het sluiscomplex over twee bruggen beschikt heeft dit voor het wegverkeer niet tot stremming geleid. De onbeschikbaarheid van de Vijfgatenbrug werd voornamelijk veroorzaakt door storingen aan de hydraulische installatie. Door de aanwezigheid van een andere brug in de directe nabijheid is de hinder voor het wegverkeer beperkt gebleven. De Hoge Brug in Vianen was eenmaal langdurig gestremd door een storing in de afsluitboominstallatie. De Hoge Brug maakt deel uit van de Grote Sluis in Vianen die ook beschikt over een tweede beweegbare brug, waardoor het wegverkeer weinig hinder heeft ondervonden van deze storing.

Realisatie 2023

Wegen
In 2023 heeft de aannemer volgens programmering in de najaarsnota het planmatig onderhoud afgerond aan de wegtrajecten:

• N207c (Waddinxveen, Boskoop)
• N222a (Westlandroute)
• N471a (Rotterdam)
• N489a (Mijnsheerenland, Westmaas, Maasdijk)

Vaarwegen
In 2023 heeft de aannemer volgens programmering in de najaarsnota het planmatig onderhoud afgerond aan de vaarwegtrajecten:

• Vervanging oevers langs vaarwegtraject 9 (Gouwe)
• Nautische voorzieningen

Beweegbare kunstwerken
In 2023 heeft de aannemer volgens programmering in de najaarsnota het planmatig onderhoud afgerond aan de beweegbare kunstwerken:

• Vaarwegtraject 1 (Rijn-Schiekanaal): Hoornbrug (Rijswijk)

Verkeersmanagementsystemen
In 2023 heeft de aannemer volgens programmering in de najaarsnota het planmatig onderhoud afgerond:

• Vervanging SOX-verlichting (gasontladingslampen) door Ledlampen

Financiën
De kosten voor beheer en onderhoud van de provinciale infrastructuur worden binnen Ambitie 2 Bereikbaar Zuid-Holland, beleidsdoel 2-2 Beheer en onderhoud op orde en duurzaam, geraamd en verantwoord.