We realiseerden € 4,5 mln meer lasten. De oorzaken hiervan zijn de afwaardering van gronden naar Natuurwaarden voor het Project Krimpenerwaard Bilwijk (€ 2,6 mln) en Gouwe Wiericke Noordse Buurt (€ 1,3 mln). Deze gronden kwamen eerder in eigendom dan verwacht. Daarnaast zijn er kleine verschillen binnen de diverse projecten van het NNN (€ 0,6 mln).

De lasten zijn in totaal € 2,6 mln lager. Daarvan verklaren we € 1,1 mln door een grondaankoop waarvan we de koopovereenkomst in 2023 tekenden, maar waarvan de juridische overdracht pas in 2024 plaatsvindt.
De overige € 1,5 mln verklaren we doordat het niet beschikbaar hebben van de gronden tot gevolg heeft dat de werkzaamheden nog niet kunnen plaatsvinden.

We realiseerden in 2023 voor Natura 2000 maatregelen, in het kader van het Natuurpact, € 0,8 minder. Daarnaast realiseerden we voor Natura 2000 maatregelen, in het kader van het programma Natuur, € 2,7 mln. Deze realisatie in het kader van het programma Natuur namen we bij de toelichting van het programma Natuur op.

In 2023 realiseerden we € 3,5 mln aan lasten. Die realisatie bestaat voor € 2,7 mln uit Natura 2000 maatregelen, in het kader van het programma Natuur. Daarnaast realiseerden we voor € 0,8 mln aan lasten die betrekking hebben op apparaatskosten. In totaal realiseerden we daarmee € 2,4 mln minder aan lasten dan begroot. De lagere realisatie heeft grotendeels betrekking op subsidies die we 2023 toekenden, waarvan we de lasten in de komende jaren realiseren.

De hogere lasten van € 0,8 mln verklaren we voor € 0,4 mln door verantwoording van lasten (afwaardering) van verworven gronden voor weidevogelkerngebieden. Deze verwerving was gepland en begroot voor begin 2024, maar rondden we al eind 2023 af.
De resterende € 0,4 mln betreft hogere lasten voor capaciteit, voor weidevogelvrijwilligers en voor kansen voor kwaliteitsverbetering van bestaande NNN-gebieden.

De lasten zijn lager doordat vanuit de omgevingsdiensten de laatste rapporten met betrekking tot uitgevoerde activiteiten, in combinatie met de laatste facturering over het afgelopen jaar, nog niet volledig bekend zijn.

De overschrijding € 0,6 mln bestaat uit hogere lasten (€ 0,7 mln) en lagere lasten (€ 0,1 mln). De hogere lasten betreffen hogere faunaschade. Dit als gevolg van hogere voedselprijzen, juridische procedures (waardoor we op enkele soorten geen beheer konden uitvoeren om o.a. de schade te beperken dan wel te voorkomen). En door een toename van met name grauwe ganzen, knobbelzwanen en smienten stegen de tegemoetkomingen in faunaschade wederom fors ten opzichte van voorgaande jaren. Daarnaast is er voor het faunabeleid sprake van een kleine onderbesteding van € 0,1 mln.

Het resterende voordelige verschil betreft diverse kleine afwijkingen.

De afschrijvingen en de rentelasten zijn iets lager dan begroot.

Voor toelichting zie paragraaf Arbeidscapaciteit.

Vaststelling van een subsidie leidt tot een lagere last van € 0,3 mln. Door onzekerheid als gevolg van mislukken Landbouwakkoord schuiven we voor € 0,2 mln aan activiteiten door. Tevens startten we een aantal subsidieverleningen op, waarvan de activiteiten starten in 2024 (€ 0,3 mln).

Per saldo is er sprake van een onderbesteding van € 1,8 mln. Dit bestaat uit enkele voordelige verschillen (€ 2,8 mln) en enkele nadelige verschillen (€ 1 mln).
Voordelige verschillen:

• We realiseerden € 1,1 mln aan lagere uitvoeringslasten als gevolg van mindere inzet doordat het POP3-programma ten einde loopt en we het GLB/NSP nog niet volledig realiseerden.
• We realiseerden voor € 1 mln minder aan maatregelen voor GLB/NSP 2023-2028. De verwachting was dat het proces van openstelling en verlening sneller zou verlopen. Als gevolg hiervan verschuiven activiteiten (en de lastneming) naar 2024.
• Als gevolg van een administratieve correctie boekten we voor € 0,7 mln aan eerder verstrekte voorschotten over vanuit de exploitatie naar de balans.

Nadelige verschillen:

• In 2023 realiseerden we voor € 0,2 mln aan hogere lasten (en gesubsidieerde activiteiten) die samenhangen met POP3-maatregelen.
• Voor € 0,8 mln vormden we een voorziening voor eerder verstrekte voorschotten aan risicovolle, innovatieve projecten die mogelijk niet (volledig) worden terugbetaald.

Meerdere subsidieaanvragen ontvingen we in 2023, maar verleenden we niet in hetzelfde jaar. Deze verleningen, en de daaruit volgende lasten van € 0,8 mln, voorzagen we voor 2023. De verleningen zullen in 2024 plaatsvinden.

Van een aantal subsidies wijzigde het kasritme of de looptijd (obv voortgangsrapportage of verzoek) wat voor € 2,5 mln leidt tot lagere lasten. Daarnaast vinden van een aantal subsidies de verleningen in combinatie met de activiteiten in 2024 plaats waardoor € 0,5 mln lasten naar latere jaren verschuiven.

Het resterende voordelige verschil betreft diverse kleine afwijkingen.

Voor toelichting zie paragraaf Arbeidscapaciteit.

Onder de KRW stelden we in 2023 de subsidieregeling Groen, paragraaf Verbeteren Waterkwaliteit open met een plafond van € 0,3 mln. Hierop ontvingen we een beperkt aantal aanvragen en kenden we 1 aanvraag toe, waardoor een overschot ontstond.

Het resterende voordelige verschil betreft diverse kleine afwijkingen.

Voor toelichting zie paragraaf Arbeidscapaciteit.

We realiseerden voor € 1,9 mln meer aan baten. Dit komt met name door een kavelruiltransactie binnen de Krimpenerwaard van € 0,8 mln. Het restant van € 1,1 mln ontstaat door diverse kleinere grondtransacties binnen het NNN.

in 2023 verkochten we voor € 1,1 mln minder gronden dan waar we in de begroting rekening mee hielden; het past binnen het provinciaal beleid om in afwachting van ontwikkelingen m.b.t. het ZH-PLG terughoudend te zijn met het verkopen van gronden.

Bij de lasten lichtten we toe dat het project Buijtenland van Rhoon lagere lasten heeft. Een specifieke uitkering dekt die lasten. Dit leidt ook tot € 2,6 mln aan lagere baten vanuit de dezelfde specifieke uitkering. Daarnaast realiseerden we voor € 0,7 mln pachtopbrengsten. Deze pachtopbrengsten zullen we in de toekomst moeten inzetten om het structureel beheer in het Buijtenland van Rhoon te dekken.

Er is € 0,5 mln meer baten als gevolg van een bijdrage van Rijkswaterstaat voor de toezicht en handhaving door de omgevingsdienst. In 2021 en 2022 ontvingen we de bijdrage niet, waardoor er in 2023 een inhaalslag plaatsvond.

Bij de lasten lichtten we toe dat het programma Natuur lagere lasten heeft. Een
specifieke uitkering dekt die lasten. Dit leidt ook tot lagere baten uit deze specifieke uitkering.

We realiseerden voor € 0,3 mln meer aan ontvangsten uit leges; we verstrekten meer vergunningen dan waar we initieel rekening mee hielden.

Het resterende voordelige verschil betreft diverse kleine afwijkingen.

Er is een hogere bijdrage van EU en derden voor verleende POP3-subsidies (zie ook lasten).

Bij de lasten lichtten we toe dat het project IBP VP Zuidwestelijke Delta lagere lasten heeft. Een specifieke uitkering dekt die lasten. Dit leidt ook tot lagere baten uit dezelfde specifieke uitkering.

Bij de lasten lichtten we toe dat we voor diverse bodemdalingsprojecten lagere lasten realiseerden. Een specifieke uitkering dekt die lasten. Dit leidt ook tot lagere baten uit dezelfde specifieke uitkering.

Het resterende voordelige verschil betreft diverse kleine afwijkingen.

Het resterende nadelige verschil betreft diverse kleine afwijkingen.