Wat hebben we bereikt?

In 2023 lijkt de mobiliteit en de spitsdrukte op de weg verder te zijn toegenomen tot een vergelijkbaar niveau van voor corona. Het gebruik van de elektrische fiets nam fors toe, maar daar staat tegenover dat er minder wordt gefietst met een gewone fiets. Het totaalvervoer van goederen nam licht af door bijvoorbeeld inflatie en de oorlog in Oekraïne. Het gebruik van het openbaar vervoer neemt weliswaar weer toe sinds de afschaffing van de coronamaatregelen, maar deze groei verloopt langzamer dan bij de auto: het aantal reizigers is nog onder het niveau van 2019. Het openbaar vervoer heeft meer dan andere vervoerwijzen te maken met de effecten van structureel meer thuiswerken en digitaal vergaderen sinds de coronapandemie.

De Tweede Kamer besloot in 2023 om structurele middelen beschikbaar te stellen voor het openbaar vervoer (verlaging tarieven en verhoging kwaliteit). Dit deed zij om het openbaar vervoer draaiend te houden en aantrekkelijker te maken. Regionale overheden in Zuid-Holland (waaronder de provincie) krijgen een deel van deze middelen voor het regionaal openbaar vervoer zoals trein, metro, tram en bus.
Om de mobiliteitsgroei op te vangen en ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk te maken, bereidden we diverse projecten voor en voerden we deze uit. Ook maakten we afspraken met het Rijk en de regionale partijen over toekomstige investeringen voor verstedelijking.

Het Rijk pauzeerde voor de provincie Zuid-Holland de projecten A15 Papendrecht-Gorinchem en A4 Haaglanden-N14. Dit vormt een bedreiging voor de bereikbaarheid van de provincie en geeft extra druk op de diverse economische clusters zoals de haven van Rotterdam en de Greenports, en op ruimtelijke ontwikkelingen zoals de woningbouwopgave. De provincie en andere regionale partijen gingen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in gesprek over de knelpunten die hierdoor ontstaan en wat gedaan zou moeten worden ter compensatie van het pauzeren.

Voor efficiënt goederenvervoer waren we een samenwerkingspartner voor (inter)nationale partijen. Hierbij stimuleerden we duurzame scheepvaart en een verandering van vervoerwijze (‘modal shift’) van weg naar binnenvaart en spoor.

Ook in 2023 zetten we ons met diverse partners in voor digitalisering en automatisering van de mobiliteit (‘Smart Mobility’). We maakten afspraken over standaardisatie, verzameling en ontsluiting van mobiliteitsdata. Daarnaast ontwikkelden we met behulp van data-applicaties om de doorstroming te verbeteren.
We gingen door met het in 2022 opgerichte Zuid-Holland Bereikbaar. Dit is een samenwerkingsorganisatie van diverse overheden waarin zij de planningen van werkzaamheden goed op elkaar afstemmen, omleidingsroutes bepalen (verkeersmanagement), hinder zoveel mogelijk voorkomen door goede communicatie, alternatieve vervoerswijzen aanbieden en afspraken maken met het bedrijfsleven om hinder tegen te gaan. Dit gaat over personen- en goederenvervoer. Daarbij kijken we ook of we gedrag structureel kunnen veranderen.

(Beleids-)keuzen die hieronder vallen:

• Goed functionerende provinciale infrastructuur;
• Toekomstbestendige infrastructuur;

Het is onze wettelijke plicht om de provinciale wegen, vaarwegen, bruggen en sluizen in Zuid-Holland te beheren en te onderhouden. Ook in 2023 werkten we aan goede beschikbaarheid van de provinciale infrastructuur. Dit deden we door met schouwrondes en inspecties de technische staat te monitoren. De informatie gebruikten we om het noodzakelijke onderhoud doelmatig te plannen en uit te voeren. Daarnaast houden medewerkers van de provincie toezicht op een juist gebruik van de infrastructuur. Als het nodig is, treden ze handhavend op. Met een gecoördineerde aanpak beperken we waar mogelijk de impact van incidenten op de doorstroming. Beweegbare bruggen bedienen we met oog voor de belangen van zowel weggebruiker als vaarweggebruiker. Ook werken we steeds aan vernieuwende , digitale oplossingen om de provinciale infrastructuur goed te laten werken, zoals apps voor diverse inspecties.
Een goede samenwerking met externe partijen als ingenieursbureaus en aannemers is cruciaal noodzakelijk voor de goede prestaties. Daarom steken we veel energie in marktconsultaties en evaluaties. Bij aanbestedingen zoeken we ook altijd het meest passende contract bij het werk. Het twee-fasecontract bij het planmatig onderhoud van beweegbare kunstwerken is daar een voorbeeld van. In de Beleidsprestatie 2-2-1 werken we een aantal onderwerpen nader uit. In de paragraaf ‘ onderhoud kapitaalgoederen ’ geven we inzicht in de technische staat van het gebied.

Waar dit haal - , betaal - en voldoende betrouwbaar was, zetten we stappen om duurzaamheidsthema’s verder te borgen in ons beheer en onderhoud, en zo bij te dragen aan een toekomstbestendige infrastructuur. Zie voor meer informatie ’Wat hebben we hiervoor gedaan’, Beleidsprestatie 2-2-2.

We breidden in 2023 het aandeel zero-emissie-ov in Zuid-Holland uit. Door de nieuwe overeenkomst in Zuid-Holland-Noord zal dit versnellen. De ondersteuning van de regio’s voor laadpalen was zo effectief dat we in Zuid-Holland inmiddels koploper zijn in het aantal laadpalen per inwoner . Zorgwekkend is wel dat de CO2-uitstoot van mobiliteit nauwelijks daalde. Dit komt mede doordat er meer inwoners  in Zuid-Holland bijkwamen, en de uitstoot per vervoerswijze maar beperkt daalde.

Op basis van voorlopige informatie lijkt dat het aantal verkeersslachtoffers in 2023, zowel doden als gewonden,  niet afnam. Dit ondanks onze inspanningen op veiligere infrastructuur, het stimuleren van veiliger gedrag en effectievere handhaving.
In 2023 versterkten we de samenwerking op de thema’s: veiliger maken van infrastructuur, stimuleren van veiliger verkeersgedrag, en effectievere verkeershandhaving in heel Zuid-Holland. Dit om de verkeersveiligheid in onze provincie te verbeteren, met name op N-wegen en andere wegen buiten de bebouwde kom. Vanuit een nieuw opgestart overleg maken we samen met partners als politie, openbaar ministerie en maatschappelijke partijen, concrete afspraken over veiliger verkeer.