Visie en beleidsvoornemens | Jaarstukken 2023

Visie en beleidsvoornemens

Provinciale Staten (PS) hebben het beleidskader voor verbonden partijen vastgelegd in paragraaf 4.6 van de Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2021. Deze paragraaf is in de plaats gekomen van debeleidsnota Verbonden Partijen en overige deelnemingen 2020-2021. Paragraaf 4.6 bevat het kader dat PS aan Gedeputeerde Staten (GS) meegeven voor:

de beleidsuitgangspunten en de controlekaders;
het aangaan, wijzigen en beëindigen van een deelneming in een andere publieke of private rechtspersoon;

de provinciale vertegenwoordiging in verbonden partijen, en
het beheer van verbonden partijen.

PS worden, volgens afspraak, als volgt geïnformeerd:

Eens per jaar in mei/juni bieden GS een analyse aan van de jaarrekeningen en de zienswijze op de begrotingen van alle publieke verbonden partijen volgens een afgesproken format. Om deze vooraf te bespreken wordt een technische sessie georganiseerd voor de Statenleden, waarin de publieke verbonden partijen verder kunnen worden toegelicht.
Eens per jaar in september/oktober wordt het onderwerp private verbonden partijen in al zijn facetten geagendeerd en middels een technische sessie inhoudelijk behandeld. De Statenleden worden hiervoor uitgenodigd. GS bieden PS tevens de analyse jaarrekeningen van de private verbonden partijen aan.

Wat hebben we bereikt in 2023 en wat willen we bereiken in 2024?
Hieronder zijn de belangrijkste ontwikkelingen bij de provinciale verbonden partijen kort benoemd.

PS hebben in 2022 definitief besloten tot het opheffen van de Houdstermaatschappij Zuid-Holland (HZH). Dit heeft geresulteerd in een aantal juridische fusies (in december 2022 resp. juli 2023) waarna alleen nog het onderliggend fonds ENERGIIQ is overgebleven. Dit fonds is rechtstreeks onder de provincie geplaatst. Het beheer van het fonds is in handen gebleven van InnovationQuarter (IQ). Gelet op deze ontwikkeling is op 6 juli 2023 een toezichthoudend bestuurder benoemd ter waarborging van de provinciale belangen;
Bij IQ is op 1 maart 2023 een nieuwe directeur benoemd door de Algemene Vergadering. Tevens is in 2023 voor alle Regionale Ontwikkeling Maatschappijen (ROM’s) een nieuwe aandeelhoudersinstructie (op landelijk niveau) in concept opgesteld. De provincie is aangesloten bij de werkgroep die hiermee doende is geweest. Vaststelling van deze aandeelhoudersinstructie zal plaatsvinden door de Algemene Vergadering in Q2 2024;
Met IQ hebben in 2023 vervolggesprekken plaatsgevonden over de huidige aard en omvang van de exploitatiebijdrage inclusief subsidies en ontwikkeling van de (investering)portefeuille. Het gaat daarbij om het mogen toepassen van een indexatie voor de bijdragen;
De nog resterende gronden in de Regionale ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden ROM-D Kil III C.V. worden naar verwachting in 2024/begin 2025 verkocht. Hierna zal worden overgegaan tot opheffing van deze C.V. De ROM-D zal in 2024 komen met een voorstel voor (winst)deling. De gemeente Rotterdam zal in lijn met eerdere signalen gaan uittreden uit de ROM-D. In 2023 is een interne evaluatie van de provinciale betrokkenheid in de ROM-D uitgevoerd. Op basis daarvan is vooralsnog geconcludeerd dat de provinciale betrokkenheid niet ter discussie zal worden gesteld. Mede omdat de regio Drechtsteden aan het verkennen is op welke wijze de ROM-D in de toekomst kan worden ingezet voor de realisatie van zowel regionale als ook lokale projecten. Inclusief de provinciale rol bij deze (verbrede) inzet. In 2024 zullen de conclusies hiervan met bijbehorend advies over de gewenste provinciale betrokkenheid, aan GS worden gepresenteerd. PS zullen hierover op een later moment worden geïnformeerd;
Bij PROAV is inmiddels het werk tot afwerking van de stortplaats Derde Merdewedehaven in de laatste fase. De uitvoering zal vooralsnog naar verwachting in 2024 gereed zijn, waarna de gronden zullen worden overgedragen aan Dordrecht waarbij de stortplaats onder het beheer van Fonds Nazorg valt. Na afronding van deze overdracht en de verkoop van de kade zal worden gewerkt aan het formeel liquideren van de PROAV;
Voor wat betreft CV Ontwikkelingsmaatschappij het Nieuwe Westland ONW C.V. zal ook in 2024 over het toekomstperspectief van de provincie in dit samenwerkingsverband worden nagedacht. GS zullen worden betrokken in de discussie hoe en op welke wijze de provincie hierbij betrokken wil blijven;
Wijziging Wgr; de Wet gemeenschappelijke regeling (Wgr) is per juli 2022 gewijzigd en er is een aantal instrumenten toegevoegd waarover afspraken in de gemeenschappelijke regelingen (GR-en) moeten worden gemaakt. De wijziging heeft tot doel de democratische legitimatie van gemeenschappelijke regelingen en de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraden en PS in relatie tot GR-en te versterken. In de loop van 2023 zijn de eerste wijzigingsvoorstellen voor zienswijzen aangeboden aan PS en raden. In de loop van 2024 zijn en zullen de definitieve wijzigingsvoorstellen ter besluitvorming worden voorgelegd van alle provinciale gemeenschappelijke regelingen;
De gemeente Zuidplas heeft in mei 2023 aangegeven niet bij machte te zijn om vóór 31 december 2024 alle gronden in één keer over te nemen doch gefaseerd. Hierdoor is een nieuwe situatie ontstaan waarbij gebleken is dat de verlenging van de Grondbank tot de minste financiële gevolgen op korte termijn leidt waarbij een budget-neutrale oplossing nog tot de mogelijkheden behoort. De aangepaste GR-tekst - toegesneden op de Wgr. en beoogde verlenging van 10 jaar - zal eind Q1/begin Q2 2024 naar PS en raden worden gestuurd, en
Bij de Zuid-Hollandse Omgevingsdiensten loopt momenteel nog steeds het meerjarig doorontwikkelingstraject. Dit traject is gelijktijdig gestart met het landelijke onderzoek van de commissie van Aartsen. Dit om op toekomstige ontwikkelingen en plannen te anticiperen en uniformiteit tussen de vijf Zuid-Hollandse diensten te creëren. De provincie heeft deze opdracht geïnitieerd en de omgevingsdiensten hebben reeds gezamenlijke activiteiten geïnitieerd.